Na thái là loại cây có tính thích ứng cao, dễ trồng và được người dân ưa trồng. Na thái có vị ngọt, vị chua, thơm mùi hoa hồng. Bài viết này PGR Việt Nam sẽ hướng dẫn bạn Kỹ thuật trồng Na Thái và thu hoạch na thái đúng cách để đảm bảo được những mùi vị đặc trưng của Na Thái.
Đặc tính Na Thái
– Na Thái ưa đất thoáng, không nên trồng ở đất thấp úng. Tuy chịu được đất cát xấu nhưng chỉ phát huy được ưu điểm nếu đất nhiều màu và không bón phân thì chóng già cỗi, nhiều hạt, ít thịt (cơm). Phải chăm sóc cây từ khi trồng để cây khoẻ, nhiều nhựa (sức sống tốt) thì mới cho trái ngon.
– Na Thái chống úng kém nhưng chống hạn tốt. Ở đất cát ven biển hay ở đất cao hạn gặp mùa khô, rụng hết lá, khi mùa mưa trở lại vào tháng 4 – 5 lại ra lá, ra hoa. Những lứa đầu hoa rụng nhiều, sau đó khi bộ lá đã khỏe, quang hợp đủ thì trái đậu. Những lứa hoa cuối, vào tháng 7 – 8 cũng rụng nhiều; trái kết được cũng nhỏ vì vậy Na Thái thuộc loại trái có mùa không như chuối, dứa, đu đủ, và cả Na xiêm nữa (ở miền Nam là loại trái quanh năm). Cũng do nhịp độ sinh trưởng như vậy, kỹ thuật trồng Na Thái không cần tưới. Tuy vậy, nếu có tưới, chăm bón thì mùa ra trái kéo dài hơn.
– Na Thái tương đối chịu rét. Mùa đông ngừng sinh trưởng, rụng hết lá mùa xuân ấm áp lại ra đợt lá mới, nhờ đó Na Thái không những trồng được ở miền Bắc mà còn ở Nam Trung Quốc, Đài Loan, Bắc Ấn Độ…
Phân loại
Na Thái có 2 loại: Dai và bở.
– Na bở khi chín múi nọ rời múi kia, dễ vỡ. Hoặc trái chưa chín hẳn nhưng có thể đã nứt khi còn trên cây.
– Na Thái thì các múi dính chặt vào nhau cả khi chín, dễ vận chuyển vì dù có chạm mạnh trái không bị vỡ ra, vỏ mỏng, có thể bóc ra từng mảng như vỏ quít. Độ ngọt của Na Thái cao hơn Na bở.
Cách nhân giống
– Nhân giống bằng hạt: do hạt có vỏ cứng bao quanh nên có thể bảo quản được 2 – 3 năm. Xử lý hạt bằng cách: xóc hạt với cát cho sứt vỏ, hoặc xử lý axit sunfuric, ngâm nước nóng 55 – 600C trong 15 – 20 phút, hạt có thể nảy mầm sau 2 tuần lễ. Trồng từ hạt sau 2 – 3 năm cây có thể cho trái.
– Nhân giống vô tính bằng biện pháp ghép cành: Trước hết phải chọn những cây mẹ có những đặc tính ưu việt như: trái to ít hạt, hạt nhỏ, độ đường cao, dễ vận chuyển (múi dính thành một khối). Na Thái chỉ có thể ghép tốt trên 2 gốc ghép là Na Thái và nê (có người gọi là bình bát vì trái giống bình bát) nhưng hạt nê khó kiếm, vậy tốt nhất là dùng gốc ghép Na Thái. Có thể ghép áp, ghép cành hay ghép mắt. Gốc ghép phải 1 – 2 tuổi. Cành ghép là cành đã hóa gỗ đường kính 1 cm trở lên lấy ở đoạn cành lá đã rụng hết. Cắt dài 12 cm, có thể ghép nêm vào cành gốc ghép, cũng có thể cắt ngọn gốc ghép rồi cắt vạt gốc ghép và cành ghép sao cho áp vào nhau vừa vặn. Vết cắt dài khoảng 5 – 6 cm.
Cách trồng Na Thái
Chọn đất trồng Na
Cây na (Mãng Cầu) thích hợp trồng ở nhiều loại đất khác nhau. Na có thể được trồng ở đất cát sỏi, đất thịt, đất chua hay trung tính. Tuy nhiên, để có được sản lượng cao thì nên trồng na Thái trên đất dễ thoát nước, giàu dinh dưỡng. Có thể chú ý độ pH của đất : 5,5 – 6,5 (thích hợp trên đất phù sa hay đất rừng mới khai phá).
Chọn giống Na
Chọn giống bằng cách gieo hạt
Cần chọn những quả na có phẩm chất tố, quả ở những cây nhiều quả, trái lớn. Chọn những quả ở ngoài tán và phải là quả chính vụ. Trước khi gieo có thể tiến hành đập nhẹ cho nứt vỏ hoặc lấy cát khô cho vào túi rồi chà xát cho thủng vỏ để hạt na nhanh nảy mẩm.
Đối với phương pháp ghép cây
Cây na có thể được ghép mắt hoặc ghép cành. Gốc ghép được gieo từ hạt của cây đó. Khi đường kính cây đã đạt 8-10 mm có thể tiến hành ghép cây. Với mắt ghép thì nên lấy trên các cành đã rụng lá.
Kỹ thuật trồng cây Na
Chuẩn bị hố trồng
Hố trồng cây na cần được đào rộng và sâu khoảng 50cm. Trước khi trồng na Thái, bà con cần bón lót vào hố khoảng 15 – 20 kg phân chuồng, 0,5 kg lân cộng thêm 0,2 kg kali rồi trộn đều chúng với đất mặn.
Khoảng cách trồng cây na: 3 x 3m hay 3 x 4m. Có thể tiến hành trồng xen vào chỗ trống trong vườn đã có các cây ăn quả lâu năm.
Thời vụ: ở miền Bắc, nếu trồng vào mùa xuân thì khoảng tháng 2 và tháng 3. Nếu vào mùa thu sẽ trồng vàotháng 8 và tháng 9. Còn ở miền Nam thường được trồng vào đầu mùa mưa là tháng 4 và tháng 5.
Cách bón phân
Tuỳ theo độ tuổi của cây na mà tiến hành lượng phân bón cho phù hợp, lượng phân bón cho cây na trong 01 năm là:
– Với cây từ 1- 4 năm tuổi: 15-20kg phân chuồng, 0,7kg phân đạm, 0,4kg phân lân và 0,3kg kali.
– Với cây từ 5- 8 năm tuổi: 20-25kg phân chuồng, 1,5kg phân đạm, 0,7kg phân lân và 0,6kg kali.
– Với cây trên 8 năm tuổi: 30-40kg phân chuồng, 1,7kg phân đạm, 0,8kg phân lân và 0,8kg kali.
Tiến hành bón phân vào các thời kỳ: khi cây đón hoa vào tháng 2-3, thời kỳ nuôi cành nuôi quả vào tháng 6-7, bón thúc và vun gốc vào tháng 10-11.
Thu hoạch Na
Na được thu làm nhiều đợt khi quả đã mở mắt và vỏ quả đã chuyển sang màu vàng xanh. Nên tiến hành hái quả còn một đoạn cuống và đợi khoảng vài ngày khi quả đã chín mềm là ăn được.
Ở miền Bắc, mùa na thường chín vào khoảng tháng 6 đến tháng 9. Còn ở miền Nam thì na được thu hoạch sớm sơn so với miền Bắc.
Na thái trồng bao lâu thì có trái?
Cây Na thái có thể mất một khoảng thời gian dài để có trái. Thời gian này thường dao động từ 3 đến 8 năm sau khi cây được trồng từ cây mầm hoặc cây con.
Trong suốt giai đoạn này, bạn cần phải chăm sóc cây cẩn thận, cung cấp đủ ánh sáng mặt trời, nước và phân bón để giúp cây phát triển mạn mẽ và có khả năng ra hoa và cho trái.
Điều kiện môi trường và cách chăm sóc đúng cách có thể ảnh hưởng đến thời gian cây Na Thái sẽ ra hoa và cho trái.
Tổng kết
Kỹ thuật trồng cây Na thái đòi hỏi sự kiên nhẫn và quan tâm đặc biệt từ người trồng, và thời gian để có trái có thể kéo dài. Nhưng đáng được đợi và quan tâm đặc biệt để có thể thưởng thức trái mãng cầu Thái ngon và ngọt ngào sau này. Qua bài viết trên, PGR Việt Nam đã mang lại cho bạn những thông tin hữu ích về cây Na Thái. Hy vọng với kỹ thuật trồng Na Thái này sẽ giúp các bạn có một vườn Na thật năng suất.
