Món ăn bài thuốc

Công dụng của cây lá cách và những lưu ý nhất định phải biết

Công dụng của cây lá cách không chỉ dừng lại ở việc làm món ăn quen thuộc. Hơn hết, cây lá cách còn được dùng để hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh khác nhau. Đó là gì? Tài Nguyên Thực Vật xin mời các bạn xem qua thông tin dưới đây về những công dụng tuyệt vời của cây lá cách.

công dụng của cây lá cách
Cây lá cách

Thành phần hóa học của cây lá cách

Toàn cây có mùi rất khó chịu nhưng lá có mùi thơm hơi hắc; còn rễ có vị đắng, nóng có mùi dễ chịu. Tinh dầu được tạo ra từng loại cây này có màu vàng đặc trưng cùng mùi thơm vô cùng dễ chịu.

Vỏ cây chứa 2 alcaloid là premnin và ganiarin. Premnin có tác dụng giống thần kinh giao cảm; nó làm giảm sức co của tim và làm dãn nở đồng tử.

Những cách dùng cây lá cách trong việc chế biến món ăn hằng ngày

Dùng làm rau sống: Lá cách có mùi thơm hơi hắc, được trộn chung các loại rau sống khác. Lá cách sống thích hợp khi chấm mắm kho, cuốn với thịt nướng, thịt chiên, cá nướng. Đôi khi dùng làm rau nhúng lẩu.

Dùng làm rau luộc:Lá cách non dùng luộc chung với các loại rau khác làm tăng mùi thơm.

Dùng để xào: Lá cách non xắt nhuyễn dùng để xào với thịt trâu, bò, rắn, ếch, nhái, lươn… có khẩu vị rất ngon.

công dụng của cây lá cách
Lá cách thường được chế biến trong những món ăn quen thuộc

Công dụng của cây lá cách

Không nhưng là loại rau có mùi vị thơm ngon, mà lá cách còn có những công dụng hết sức hữu ích cho cơ thể như sau:

  • Thanh nhiệt

Khi thịt bò ướp tỏi nướng ăn nhiều bị nhiệt, nên kèm lá cách kết hợp rất ngon và lành. xem thêm độ đục của nước là gì

  • Tiêu độc

Thịt bò có thể gây dị ứng, lá cách làm giảm các tác dụng phụ đó.

  • Thông tiểu tiện sạn thận

Các thuốc thông tiểu đều có khả năng tống những hòn sỏi nhỏ.

Kết quả trị liệu tùy thuộc loại sạn, thể tích và vị trí sạn nữa. Hãy đi chẩn đoán và siêu âm để định bệnh, tùy theo kết quả xét nghiệm mà dùng.

Trong lúc đó có thể lấy lá vọng cách làm thức ăn, nấu nước uống

  • Hạ huyết áp do thông tiểu, làm giảm thể tích máu nên hạ huyết áp. Huyết áp cao có nhiều nguyên nhân: can hỏa vượng, tâm can hỏa hoặc thận hỏa.

Lá cách thanh can nhiệt nên có thể dùng với người cao huyết áp do can hỏa vượng.

Những người cao huyết áp do lo lắng, tinh thần căng thẳng hoặc cáu gắt… là do tâm hỏa. Uống thường ngày nước lá cách rất hợp lý.

Lá cách thanh tâm hỏa an thần làm dễ ngủ. Cao huyết áp do thận hỏa vượng dùng lá cách. Lá cách có tính hành khí hoạt huyết, giảm sức cản ngoại biên, giảm tăng huyết áp.

  • Nhức mỏi

Nhờ tính hành khí hoạt huyết, người lớn tuổi nhức mỏi.

Uống nước sắc lá cách hoặc dùng lá cách làm rau ăn. Cũng có thể nấu canh thịt heo + lá cách + hoàng kỳ.

  • Điều hòa kinh nguyệt:

Sử dụng lá cách nấu nước và uống trong những ngày có kinh nguyệt.

  • An thần

Dùng vào bữa cơm chay rất thích hợp.

  • Bài thuốc chữa bệnh gan nhiễm mỡ, da vàng, kén ăn, đầy bụng bằng lá cách như sau:

Nguyê liệu cần chuẩn bị: Lá vọng cách (làm chủ vị) 30g, lá dành dành hoặc chi tử 20g (nếu đầy bụng gia vỏ quýt lâu năm 15g), đậu đen 5g, cỏ mần trầu 10g, nhân trần 20g, râu ngô 10g.

Hướng dẫn thực hiện: Các vị trên sao vàng hạ thổ, đổ nước vừa phải, sắc uống ấm, trước hoặc sau bữa ăn 30 phút.
Cách sử dụng: Bệnh cấp tính uống 20 ngày; bệnh mạn tính uống 1-3 tháng để bệnh khỏi tái phát lại.

Những lưu ý phải biết khi sử dụng cây lá cách làm thuốc chữa bệnh

Nghiên cứu hiện đại về cây vọng cách còn tương đối hiếm. Kết quả sơ bộ cho thấy, trong vọng cách có hai loại alcaloid, gọi là premnin và ganiarin. Trong rễ có tinh dầu thơm và một chất màu vàng. Kết quả nghiên cứu dược lý cho thấy, các chất premnin và ganiarin trong vọng cách có tác dụng tăng cường thần kinh giao cảm – nghĩa là làm co mạch, tăng huyết áp, tăng tiết nước bọt, nở đồng tử, tăng nhu động ruột, nở khí quản, … Tăng nhu động ruột và tiết nước bọt khiến ăn ngon miệng hơn; khí quản nở to thì thở tốt; huyết áp tăng (đối với người có huyết áp thấp) thì cảm thấy người mạnh khỏe hơn, … Do đó, dùng cành lá vọng cách sắc uống, sẽ có cảm giác hưng phấn, đỡ mệt mỏi, người dễ chịu hơn, … như bạn viết trong thư.

công dụng của cây lá cách
Không nên dùng lá cách thay cho nước uống hằng ngày

Cơ chế cường giao cảm cũng giải thích tác dụng lợi sữa, điều kinh, trị nhức mỏi, thấp khớp, … theo kinh nghiệm dân gian.

Nước sắc cây vọng cách còn có tác dụng kháng sinh mạnh, nên có thể sử dụng trong những trường hợp nhiễm khuẩn đường ruột, ngộ độc thực phẩm, lỵ trực trùng, … còn có thể dùng bôi mụn nhọt, lở ngứa ngoài da, … Tuy nhiên, hai loại alcaloid nói trên (premnin và ganiarin) trong cây vọng cách là những chất hơi độc. Do đó, nói chung chỉ nên sử dụng vọng cách theo từng liệu trình, 5-7 ngày thì tạm ngừng. Không nên sử dụng liều cao và không nên dùng liên tục.

Theo Y học hiện đại, thường xuyên uống vọng cách thay nước có thể gây cường thần kinh giao cảm, khiến huyết áp tăng cao, không tốt. Nói theo Đông y, uống thường xuyên có thể gây nên mất cân bằng Âm Dương và làm rối loạn chức năng của tạng phủ, từ đó có thể dẫn tới những chứng bệnh khó lường trước được.

Xem thêm:

Chia sẻ kinh nghiệm về cách trồng cây lá cách